|
TƯ VẤN |
Sao chép, trích dịch tài liệu nước ngoài (13:56, 29/07/2009)
Thứ Ba, 28/07/2009, 03:05 (GMT+7)
TT - LTS: Sao chép, trích dịch, sử dụng tài liệu, tác phẩm nước ngoài - kể cả tác phẩm trong nước - như thế nào thì vi phạm Luật sở hữu trí tuệ (bổ sung) vừa được Quốc hội thông qua ngày 19-6-2009? Đó là thắc mắc chung của nhiều bạn đọc.
Sinh viên tải tài liệu học tập từ một trang diễn đàn - Ảnh: N.C.T.
Tôi là sinh viên năm 4 khoa sinh Trường ĐH Cần Thơ và đang làm bán thời gian cho một công ty dược. Tôi được người quen cho biết nếu cần tài liệu học tập, nghiên cứu thì có thể vào trang diễn đàn như vat..., sinh... để hỏi xin tài liệu.
Tuy nhiên, tôi và một số bạn học băn khoăn vì các tài liệu từ các diễn đàn này thường là những bài báo từ các tạp chí như ScienceDirect, Wiley Interscience, Springer, ACS... Nếu tôi vào thẳng các website của tạp chí thì đều phải trả tiền, còn vào các diễn đàn này thì không phải trả tiền. Diễn đàn có lưu sẵn rất nhiều link mới cập nhật để tải tài liệu về, có cả phần mềm, sách và nhiều bài báo.
Việc tôi tải về lưu trữ và dùng các tài liệu nói trên để tham khảo và nghiên cứu để tạo ra sản phẩm có giá trị thương mại thì có vi phạm bản quyền không? Việc các diễn đàn cung cấp rộng rãi tài liệu đó cho nhiều người như vậy có vi phạm bản quyền?
(Minh Tân )
* Nếu tôi dùng tài liệu là sách và bài báo khoa học của các nhà xuất bản như Mc.Graw Hill, John Wiley & Sons, Elsevier để trích dịch thì có phải xin phép tác giả và nhà xuất bản không? Các sản phẩm của tôi là những bài viết tổng quan dùng làm tài liệu cho giảng dạy, các công thức dùng cho tư vấn sản xuất... Tôi không trực tiếp dùng mà để người khác dùng. Liệu những sản phẩm đó có “làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm, gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả” hay không? (Phan Tấn Đạt)
|
|
|
Minh Tân - Phan Tấn Đạt |
|
|
Luật sư NGUYỄN BẢO TRÂM (Công ty luật TNHH Sài Gòn Luật) trả lời:
- Do anh Tân và ông Đạt không nói cụ thể các tài liệu trích dẫn là gì, của tác giả nào, là người nước nào, nên chúng tôi chỉ có thể trả lời trên nguyên tắc chung. Theo điều 2 Luật sở hữu trí tuệ (SHTT) năm 2006 thì các tác phẩm được bảo hộ theo Công ước Berne (có hiệu lực tại VN kể từ ngày 26-10-2004) sẽ được bảo hộ tại VN. Một tác giả được bảo hộ theo Công ước Berne nếu là công dân của quốc gia có tham gia Công ước Berne hoặc từng có tác phẩm được công bố tại quốc gia có tham gia Công ước Berne.
Diễn đàn không được tự ý phổ biến tác phẩm
Theo điểm a, khoản 1, 2 điều 25 Luật SHTT, việc “tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân” và việc sử dụng đó không làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm, không gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả thì không cần xin phép, không phải trả nhuận bút, thù lao cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả (*). Ngoài trường hợp nói trên và trường hợp sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu, mọi hành vi sao chép tác phẩm qua các diễn đàn chia sẻ mà không được phép của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả là xâm phạm quyền tác giả theo khoản 6, điều 28 Luật SHTT.
Để phục vụ mục đích sử dụng riêng của mình, anh Tân có thể nhập khẩu bản sao tác phẩm của người khác nhưng không được quá một bản (*). Tuy nhiên, việc sử dụng đó phải không ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm, không gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả (điểm k khoản 1, khoản 2, khoản 3 điều 25 Luật SHTT, khoản 2 điều 24 nghị định số 100/2006/NĐ-CP ngày 21-9-2006 của Chính phủ). Còn việc các diễn đàn phân phối các tác phẩm đến công chúng qua mạng truyền thông, nếu không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả là xâm phạm quyền tác giả theo khoản 10, điều 28 Luật SHTT.
Phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm
Về câu hỏi của ông Đạt, theo điểm d, khoản 1, khoản 2 điều 25 Luật SHTT và khoản 2, 3, điều 10 Công ước Berne thì việc “trích dẫn tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả, không nhằm mục đích thương mại” sẽ không phải xin phép, không phải trả nhuận bút, thù lao.
Như vậy, nếu việc ông trích dẫn các tài liệu này để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả và không nhằm mục đích thương mại thì khi sử dụng ông không cần phải xin phép, không phải trả nhuận bút, thù lao cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả. Còn nếu việc trích dẫn này được dùng trong các tài liệu giảng dạy nhưng nhằm mục đích thương mại, hoặc việc trích dẫn đó ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm và gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả sẽ bị coi là hành vi xâm phạm quyền tác giả (khoản 8, điều 28 Luật SHTT).
Việc trích dẫn của ông có ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm và gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả hay không sẽ do tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả đánh giá và chứng minh khi có tranh chấp, và sẽ do tòa án có thẩm quyền xem xét, quyết định (khoản 6, điều 203 Luật SHTT).
Cũng xin lưu ý thêm, những nội dung nói trên của Luật SHTT được giữ nguyên trong Luật sửa đổi, bổ sung Luật SHTT được Quốc hội thông qua ngày 19-6-2009 và có hiệu lực từ ngày 1-1-2010.
(*) Không áp dụng đối với tác phẩm kiến trúc, tác phẩm tạo hình, chương trình máy tính. |
|
|
Luật sư Nguyễn Bảo Trâm |
|
Sống ở Đức, xin cấp lại khai sinh ra sao? (15:28, 22/07/2009)
TT - Tôi sinh năm 1962 tại Nam Định. Sau năm 1975, gia đình tôi chuyển vào sống tại Thủ Đức, TP.HCM. Năm 1987, tôi đi hợp tác lao động tại Đức và hiện vẫn đang sống ở đó.
Nay giấy khai sinh (GKS) của tôi đã mất, gia đình tôi về nơi tôi sinh để xin cấp lại nhưng do thời gian quá lâu nên tất cả hồ sơ về GKS của năm tôi sinh đã bị địa phương hủy bỏ. Địa phương đề nghị nơi tôi sinh sống cấp GKS mới. Tuy nhiên, Đại sứ quán VN tại Đức trả lời không làm được. Tôi được chỉ đến nơi đăng ký hộ khẩu để xin làm GKS cũng không được. Xin cho biết tôi phải làm gì?
(mydung00075@...)
|
|
|
|
Luật sư NGUYỄN BẢO TRÂM trả lời:
Do bà mất cả GKS và sổ đăng ký khai sinh cũng đã bị địa phương hủy bỏ, nên bà cần đăng ký lại việc sinh của mình để có thể được cấp lại GKS.
Theo điều 58 nghị định 158/2005/NĐ-CP ngày 27-12-2005 của Chính phủ (NĐ 158), việc sinh, tử, kết hôn, nhận nuôi con nuôi của công dân VN định cư ở nước ngoài nhưng bản chính giấy tờ hộ tịch và sổ đăng ký hộ tịch đã bị mất hoặc hư hỏng không sử dụng được thì đăng ký lại tại sở tư pháp tỉnh, thành phố nơi trước đây đương sự đã đăng ký việc sinh, tử, kết hôn, nhận nuôi con nuôi. Do vậy bà cần liên hệ với nơi đăng ký khai sinh trước đây để xác nhận sổ đăng ký khai sinh không còn. Sau đó, bà liên hệ với Sở Tư pháp tỉnh Nam Định để đăng ký lại việc sinh. Theo điều 59 NĐ 158, hồ sơ bao gồm tờ khai theo mẫu và bản sao GKS đã cấp hợp lệ trước đây.
Trường hợp bà không xuất trình được bản sao GKS thì phải có xác nhận của UBND cấp xã, nơi đã đăng ký khai sinh trước đây về việc đã đăng ký; hoặc nếu bà đã có hồ sơ, giấy tờ cá nhân như: sổ hộ khẩu, giấy chứng minh nhân dân, học bạ, bằng tốt nghiệp, lý lịch cán bộ, lý lịch đảng viên mà trong các hồ sơ giấy tờ đó đã có sự thống nhất về họ, tên, chữ đệm; ngày, tháng, năm sinh; dân tộc; quốc tịch; quê quán thì đăng ký đúng theo nội dung đó.
Trường hợp các nội dung vừa nêu trong các hồ sơ, giấy tờ nói trên không thống nhất thì đăng ký theo hồ sơ, giấy tờ được lập đầu tiên. Trong thời hạn năm ngày kể từ ngày nhận đủ giấy tờ hợp lệ, cán bộ hộ tịch của sở tư pháp ghi vào sổ đăng ký khai sinh và bản chính giấy khai sinh, giám đốc sở tư pháp ký và cấp một bản chính GKS cho bà. Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn nói trên được kéo dài thêm không quá năm ngày.
Luật sư NGUYỄN BẢO TRÂM
(Công ty luật TNHH Sài Gòn Luật) |
|
|
admin |
|
Tòa không trả lời, khiếu nại ở đâu? (15:23, 22/07/2009)
TT - * Năm 1990, gia đình tôi có gửi đơn khởi kiện về việc bị chiếm đoạt tài sản nhà đất tại tòa án quận. Do tòa án kéo dài thời gian nên gia đình tôi bỏ. Tháng 2-2007, gia đình tôi tiếp tục gửi đơn đến tòa án quận và được yêu cầu đóng tạm ứng án phí. Tòa án có gửi giấy mời vài lần, gia đình tôi tham dự đầy đủ nhưng bên bị đơn không có mặt.
Đến nay thì không có hồi âm từ tòa án nữa. Gia đình tôi phải làm thế nào?
(T.T.) |
|
|
|
Luật sư NGUYỄN BẢO TRÂM
trả lời:
Theo nội dung thư của bà, có thể hiểu rằng vụ án đã được tòa án thụ lý. Theo các điều 25, 179 Bộ luật tố tụng dân sự, thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án là từ bốn tháng (vụ án thông thường) đến sáu tháng (vụ án có phức tạp hoặc do trở ngại khách quan), kể từ ngày thụ lý. Thời hạn này có thể được gia hạn nhưng không quá hai tháng. Trong thời hạn chuẩn bị xét xử, tùy từng trường hợp tòa án ra một trong các quyết định:
- Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự
- Tạm đình chỉ giải quyết vụ án
- Đình chỉ giải quyết vụ án
- Đưa vụ án ra xét xử.
Như vậy, từ ngày thụ lý vụ án cho đến ngày ra một trong những quyết định nói trên, thời gian tối đa là sáu tháng. Nếu quá thời hạn này mà tòa án không ra quyết định nào, căn cứ điều 396 Bộ luật tố tụng dân sự, gia đình bà có quyền gửi đơn khiếu nại với chánh án tòa án quận đã thụ lý đơn khởi kiện của bà để được giải quyết theo luật định.
Luật sư NGUYỄN BẢO TRÂM
(Công ty luật TNHH Sài Gòn Luật)
|
|
|
Luật sư NGUYỄN BẢO TRÂM |
|
Muốn đổi tên cho con (15:43, 09/07/2009)
TT - Con tôi 15 tháng tuổi. Hiện tôi đang sống ở TP.HCM, có KT3, con tôi đã được đăng ký tên trong KT3 này, khai sinh của cháu được làm tại quê miền Trung. Vì vài lý do, nay tôi muốn đổi tên cho cháu. Xin vui lòng chỉ giúp tôi các thủ tục cần thiết.
Le Nhan
|
|
|
|
Luật sư NGUYỄN BẢO TRÂM trả lời:
Theo điều 27 Bộ luật dân sự năm 2005 và pháp luật về hộ tịch, khi có lý do chính đáng theo luật định thì bà mới có quyền thay đổi tên mà bà đã đặt cho con. Ví dụ: việc sử dụng tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền và lợi ích hợp pháp của con; theo yêu cầu của cha mẹ nuôi của con bà (nếu có); theo yêu cầu của cha đẻ khi xác định cha cho con...
Nếu con bà thuộc trường hợp được thay đổi tên theo luật định thì theo khoản 1, điều 37; khoản 1, 2 điều 38 nghị định 158/2005/NĐ-CP ngày 27-12-2005 của Chính phủ, thủ tục như sau: bà nộp hồ sơ xin thay đổi tên cho con tại UBND cấp xã nơi bà đã đăng ký khai sinh cho con trước đây để được xem xét giải quyết. Hồ sơ gồm có: tờ khai (theo mẫu quy định), xuất trình bản chính giấy khai sinh của con bà và các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi tên.
Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày nhận đủ giấy tờ hợp lệ, nếu việc thay đổi tên của con bà phù hợp với pháp luật thì cán bộ tư pháp hộ tịch ghi vào sổ đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch và quyết định cho phép thay đổi hộ tịch. Chủ tịch UBND cấp xã ký và cấp cho bà một bản chính quyết định cho phép thay đổi tên con bà.
Luật sư NGUYỄN BẢO TRÂM
(Công ty luật TNHH Sài Gòn Luật) |
|
|
admin |
|
Bị làm khó khi muốn chuyển hộ khẩu (15:41, 09/07/2009)
TT - Tòa án đã xử cho tôi ly hôn từ tháng 12-2008 và tôi được quyền nuôi con (bé sinh năm 2003). Tôi và con đang tạm trú KT3 ở Q.Tân Phú, TP.HCM, hộ khẩu thường trú vẫn còn ở gia đình chồng cũ tại Q.Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Từ khi ly hôn đến nay tôi đã nhiều lần xin chồng cũ và gia đình anh ấy cho cắt hộ khẩu để chuyển vào nhà của bạn tôi ở Q.Gò Vấp, TP.HCM. Thế nhưng gia đình anh ấy muốn tôi phải viết giấy từ chối nuôi con thì mới đưa sổ hộ khẩu để tôi làm thủ tục. Trong khi tôi không muốn xa con, cả tôi và chồng cũ đều biết tôi nuôi con tốt hơn anh ấy. Xin hướng dẫn cho hai mẹ con tôi.
Đ.T.T.H. |
|
|
|
Luật sư NGUYỄN BẢO TRÂM trả lời:
Theo điều 3, điều 8 và điều 9 Luật cư trú, công dân có quyền tự do cư trú (thường trú hoặc tạm trú) theo quy định của pháp luật. Do vậy, khi bị gia đình chồng cũ cản trở quyền tự do cư trú, chị có quyền khiếu nại, tố cáo, khởi kiện hành vi trái pháp luật đó. Con chị là trẻ chưa thành niên và đang sinh sống thường xuyên với chị nên theo điều 13 Luật cư trú, cháu sẽ có nơi cư trú cùng với chị, trừ khi chị và chồng cũ cho cháu ở nơi khác hoặc khi pháp luật quy định khác.
Nếu mẹ con chị đã tạm trú tại TP.HCM từ một năm trở lên và có chỗ ở hợp pháp theo điều 4, 5, 7 nghị định 107/2007/NĐ-CP ngày 25-6-2007 của Chính phủ, chẳng hạn như chị có nhà ở thuộc quyền sở hữu, sử dụng của mình hoặc được bạn chị cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ và có giấy tờ chứng minh kèm theo thì mẹ con chị thuộc trường hợp được nhập hộ khẩu vào TP.HCM (điều 20 Luật cư trú).
Theo điều 21 Luật cư trú, phần II thông tư 06/2007/TT-BCA-C11 ngày 1-7-2007 của Bộ Công an thì thủ tục chuyển hộ khẩu của mẹ con chị như sau:
1. Đầu tiên, chị xin cấp giấy chuyển hộ khẩu.
Hồ sơ bao gồm sổ hộ khẩu và phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu. Thẩm quyền cấp là trưởng công an quận nơi chị và con đang có hộ khẩu. Trong thời hạn ba ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan có thẩm quyền phải cấp giấy chuyển hộ khẩu cho chị.
2. Sau đó, mẹ con chị làm tiếp hồ sơ bao gồm:
- Phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu (bạn chị phải ghi rõ ý kiến đồng ý cho đăng ký thường trú, ký, ghi rõ họ tên và ngày tháng năm).
- Bản khai nhân khẩu.
- Giấy chuyển hộ khẩu.
- Giấy tờ chứng minh mẹ con chị đã tạm trú liên tục tại TP.HCM từ một năm trở lên.
- Giấy tờ, tài liệu chứng minh chỗ ở hợp pháp (hợp đồng hoặc cam kết của bạn chị về việc cho mẹ con chị thuê, mượn, ở nhờ nhà có công chứng hoặc xác nhận của UBND phường).
- Riêng con chị phải có giấy khai sinh (bản chính hoặc bản sao có công chứng hoặc chứng thực).
Thẩm quyền đăng ký thường trú là công an quận nơi chị chuyển đến. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan có thẩm quyền phải cấp sổ hộ khẩu cho chị, trường hợp không cấp phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Luật sư NGUYỄN BẢO TRÂM
(Công ty luật TNHH Sài Gòn Luật) |
|
|
admin |
|
|
|